Tìm hiểu nguyên liệu và quy trình sản xuất bia?
Bia là loại đồ uống phổ biến được rất nhiều người yêu thích. Hiện nay có nhiều loại bia khác nhau như bia công nghiệp, bia thủ công, bia hơi. Vậy bạn có thắc mắc những cốc bia mà bạn uống được làm ra như thế nào không? Hãy cùng tìm hiểu quy trình sản xuất bia qua bài viết dưới đây nhé.
=> Xem thêm: Tại sao bia lại có vị đắng và có hương thơm đặc trưng?
Các nguyên liệu sản xuất bia
Bốn nguyên liệu cơ bản không thể thiếu để sản xuất bia là:
Nước: Chiếm đến 80-90% trong thành phần bia. Nước chiếm vai trò quan trọng vì nó ảnh hưởng đến màu sắc, hương vị và chất lượng của bia. Nước cứng sẽ phù hợp cho các loại bia sẫm màu, còn loại nước mềm sẽ phù hợp cho dòng bia sáng màu.
Mạch nha: Mạch nha được làm từ mầm của ngũ cốc (như lúa mì, lúa mạch, đại mạch, yến mạch…). Đây là thành phần thứ 2 không thể thiếu để sản xuất bia. Những hạt lúa mạch được kích thích nảy mầm, sau đó đem đi sấy khô và rang. Mạch nha cung cấp đường cho quá trình lên men và tạo nên hương vị cũng như màu sắc của bia.
Hoa bia: Hoa bia còn gọi là hublông được trồng chủ yếu ở Hoa Kỳ, New Zealand và Châu Âu. Hoa bia có tác dụng tạo ra vị đắng và mùi thơm đặc trưng, tạo và giữ bọt, kháng khuẩn và chống oxy hóa cho bia. Hiện nay có hơn 120 loại hoa bia khác nhau, mỗi loại đều mang đến cho bia hương vị riêng biệt.
Men bia: Là vi sinh vật sống được làm từ Saccharomyces cerevisiae (một loại nấm đơn bào). Men bia có vị đắng, dùng để lên men đường thành cồn và CO2. Có hai loại men dùng trong sản xuất bia là men ale (Saccharomyces cerevisiae) và men lager (Saccharomyces carlsbergensis), cùng nhiều loại men khác.
Các bước sản xuất bia
Tùy thuộc vào từng loại bia nhưng nhìn chung, quy trình sản xuất bia gồm 7 bước chính:
Đường hóa
Đây là quá trình trộn lẫn ngũ cốc và đun sôi chúng nước để phá vỡ tinh bột thành đường. Trong quá trình này, các enzymes trong malt phá vỡ tinh bột trong ngũ cốc thành đường, chủ yếu là maltose. Sau khi đường hóa xong, dung dịch được lọc để loại bỏ chất rắn.
Lọc
Quá trình sẽ giúp phân tách chất chiết thu được trong quá trình đường hóa ra khỏi bã ngũ cốc. Quá trình lọc được thực hiện qua 2 thiết bị: nồi lọc- là 1 thùng rộng với đáy giả hoặc lọc đường hóa – lọc khung bản. Đầu tiên, dịch lọc đầu thu được chất chiết mà chưa có sự pha loãng bã bia, sau đó sẽ dịch lọc sau chất chiết bằng cách rửa bã bia với nước nóng.
Đun sôi
Sau khi lọc sẽ đun sôi dung dịch mạch nha đã lọc với hoa bia, giúp chiết xuất vị đắng và hương thơm của hoa bia. Quá trình này cũng làm vô hiệu hóa các enzyme còn sót lại, khử trùng dung dịch và điều chỉnh nồng độ của dung dịch.
Lắng trong
Sau khi đun sôi sẽ tiến hành lọc các chất rắn trong dung dịch malt. Quá trình sử dụng một thiết bị hình trụ gọi là nồi lắng xoáy để tạo ra lực ly tâm, giúp tách các chất rắn ra khỏi dung dịch. Sau đó dịch nha sẽ được làm lạnh xuống nhiệt độ lên men trước cho nấm men. Ở các nhà máy sản xuất bia hiện đại thì quá trình này sẽ thực hiện thông qua thiết bị trao đổi nhiệt dạng tấm. Chất tải lạnh thường là nước. Dịch nha có thể được làm lạnh từ 95 độ C xuống 20 độ C.Sau khi được làm lạnh, oxy được bão hòa vào dịch nha để cung cấp cho nấm men trong quá trình lên men.
Lên men
Làm lạnh xong sẽ bắt đầu cho men bia vào dung dịch mạch nha đã lắng trong để biến đổi đường thành cồn và CO2. Quá trình này diễn ra trong các bể lên men có điều khiển nhiệt độ và áp suất. Thời gian và nhiệt độ lên men phụ thuộc vào loại men và loại bia được sản xuất.
Ủ chín bia
Quá trình này sẽ được lên men chậm dần, nấm men bắt đầu lắng xuống đáy tank. Bia được làm lạnh xuống nhiệt độ quanh điểm đóng băng, kích thích quá trình kết lắng của nấm men và các protein, làm cho hương vị bia trở nên hài hòa hơn.
Làm trong
Quá trình này giúp cho bia sáng và ngon hơn bằng cách loại bỏ các chất không mong muốn trong bia. Quá trình này có thể bao gồm các bước như lọc, tinh khiết, ủ lạnh, thanh trùng, đóng chai hoặc thùng.
Như bạn đã thấy, để làm ra một ly bia không hề đơn giản, phải trải qua rất nhiều công đoạn. Vì thế người ta thường ví von sản xuất bia được xem là một nghệ thuật, kết hợp với khoa học, kỹ năng của người nấu. Bia có rất nhiều dạng khác nhau tùy thuộc vào nguyên liệu và quy trình sản xuất bia. Hy vọng với những thông tin trên, bạn đã có thêm kiến thức bổ ích về loại đồ uống này nhé.
=> Xem thêm: Những nguyên liệu cần có trong bia thủ công là gì?
Video:
